El Pasha Refet Bele Kimdir?
Asker, devlet adamı, siyasetçi ve general olan Refet Bele; 1881 yılında Selanik’te dünyaya gelmiştir. Tam adı İbrahim Refet Bele’dir. Lakabı ise El pashadır.
İlk ve orta öğretimine Selanik’te başlayıp İstanbul’da sonlandırmıştır. 13 Mart 1896 ‘da başladığı Harbiye Mektebi’ni 26 Aralık 1898’de piyade teğmen olarak bitirir. 3. Ordu Komutanlığı emrine atanır 67. ve 65. alaylarda vazifelendirilir. 29 Aralık 1903’ de üsteğmenliğe yükseltilmiştir.
1904 yılında Selanik Merkez Jandarma Taburu’nun Vodine Bölüğü’ne nakledilmiştir.
1906 yılında yüzbaşılığa terfi eder. 1909 senesinin Ekim ayında Harp Akademisi’ne giriş yapar. Üçüncü sınıfta iken Haziran 1912’de Trablusgarp, 1912 16 Eylül’ünde de Balkan Savaşında yer alarak Genel Karargâh Kurmay Subaylığı’nda görevlendirilir. Aynı yıl kurmaylığı onaylanarak 7 Ocak 1913’te rütbesi binbaşılığa yükseltilmiştir. Sonrasında Edirne Jandarma Alay Komutanlığı’na atanmıştır. Aynı sene Alman Askerî Islah Heyeti Kurmay subaylığına verilir.
Refet Bey 23 Haziran 1919’da Mustafa Kemal Paşa tarafından tertiplenen ve millî mücadelenin ilk alametini veren Amasya Genelgesi’ni imzalamıştır. Millî Mücadele’ye katıldığından mütevellit 13 Temmuz 1919’da İstanbul Hükümeti tarafından vazifesinden alınır. Katıldığı Erzurum Kongresi’nde Temsil Heyeti azalığına seçilir. 4-11 Eylül arasında toplanan Sivas Kongresi’nde Amerikan Mandasını tedafü edenler (savunanlar) arasında yer almışsa da bu görüşte ısrarcı olmaz. 23 Ekim 1919’da Temsil Heyeti tarafından, Batı Anadolu’daki vaziyeti yerinde görmek ve komutanlar arasında ehadiyi (birliği) sağlamak münasebetiyle görevlendirilir. 10 Aralık 1919’da Nazilli’de Aydın Kuvâ-yi Milliyye Komutanlığı vazifesine getirilir.
İnönü ve Kütahya yöresindeki mücadelelerde gösterdiği yararlar nedeni ile 1921’de rütbesi mirlivalığa (tümgeneral) yükseltilir. Vatanın hali , İçişleri Bakanlığının uzun süre vekâletle sürdürülmesine müsait olmadığından mütevellit 18 Mart 1921’de bakanlıktan çekilir.
Refet Paşa, Mustafa Kemal Paşa’nın Başbuğ (başkomutan) olduğu 5 Ağustos 1921’de Millî Müdafaa Vekâleti’ne seçilir. İçişleri Bakanlığı’da 10 Ekim 1921’de Fethi Okyar’ ın seçilmesine kadar vekâleten yürütür.
İstiklâl Savaşı’nın hassas bir döneminde orduya ekipman, ulaşım ve insan gücü gibi ihtiyaç olan kaynakların istenen zamanda ve yerde sağlanması konusundaki zeyilleriyle(katkılarıyla) müfit hizmetlerde bulunmuştur.
10 Ocak 1922’de bir süre tedavi ve dinlenmesinin icap ettiğini söyleyerek Millî Müdafaa Vekâleti’nden çekilir. 12 Ocak’ta TBMM kararıyla hizmetleri cihebiyle bir takdirname ile mükafatlandırılır. 30 Ağustos Zaferi ’nin ardından TBMM kararıyla Doğu Trakya’yı Meclis adına teslim almayla görevlendirilir. 1 Kasım’da Halifelik ve Saltanatın ayrılarak Saltanatın kaldırılması ve İstanbul idaresine el konulması hakkındaki TBMM kararının uygulanmasıyla vazifelendirilir.
Refet Bey, TBMM’nin ikinci dönemi münasebetiyle yapılan seçimlerde İstanbul’dan milletvekili olur. 16 Aralık 1922’de İstanbul’daki uygulama vazifesi son bulunca Trakya Komutanlığı ile görevlendirilir. 8 Ekim 1923’te bu komutanlığın kaldırılmasıyla Meclisteki vazifesine döner. 9 Kasım 1924’te CHP’den istifa eder. Cumhuriyetin ilanının ardından kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Partisi’nin müessisleri arasında yer almıştır.
1926 Haziranında meydana gelen İzmir Suikastı teşebbüsü hadisesiyle ilgisi olduğu mübahasesiyle(iddiasıyla) İstanbul’da tutuklanarak İzmir’e sevk edilir. Ankara İstiklâl Mahkemesi’ndeki yargılanması sonucunda 13 Temmuz 1926’da beraat eder ve serbest bırakılır. 1 Kasım’da milletvekilliğinden istifa eder ve 8 Aralık’ta kendi isteğiyle askerlikten emekliye ayrılır.
Refet Bey, 2 Ekim 1952’de evlenmiş ve bu izdivaçtan Asuman Begüm adlı bir kız çocuğu dünyaya gelmiştir. Meclisteki ve cephedeki faaliyetleri münasebetiyle TBMM’nin 21 Kasım 1923 tarihli kararıyla ilk 25 kişi arasında Kırmızı-Yeşil Şeritli İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilmiştir.
Refet Bele, 2 Ekim 1963 ‘de İstanbul’da vefat eder ve Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilir. Kendisinin vasiyetnamesi ve ailesinin isteği üzerine mezarı Devlet Mezarlığı’na nakledilmez.
–Diğer Askeri Biyografileri İncelemek İçin BURAYA Tıklayınız.
–Diğer Web Sayfamızı İncelemek için BURAYA Tıklayınız
